شوربختی تالاب بین‌المللی گمیشان پس از ظهور جزایر نمکی
تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۲۸۵۵۸
به گزارش ایرنا، تالاب گمیشان که در گذشته‌های نه‌چندان دور محل زندگی پرندگان مهاجر و بومی و جانوران وحشی بود به‌دلیل از دست‌دادن بخش عمده منبع غذایی ناشی از کم‌شدن آب و بروز خشکسالی، جلوه و زیبایی گذشته را ندارد و به بیابانی خشک و در بخش‌هایی هم به نمکزار تبدیل شده است.
مناطق شمالی و غربی گمیشان یک آبگیر گسترده و وسیع با وسعت حدود ۲۰ هزار هکتار داشت که علاوه بر اینکه محل زندگی صدها هزار پرنده و آبزی بود، درآمد ساحل‌نشینان این شهرستان مرزی را با صید ماهی و شکار پرندگان تامین می‌کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هزاران نفر از ترکمن‌های ساکن گمیشان و سایر مناطق پیرامونی تا چند دهه قبل با قایق پارویی در تالاب ماهیگیری می‌کردند اما با تحولات جوی مانند تشدید خشکسالی، فرآیند پسروی آب و کاهش تراز آب در این آبگیر شدت گرفت و چند سالی است که به پهنه‌ای خشک تبدیل شده است.
عقب‌نشینی آب دریای خزر، کاهش دبی رودخانه‌های منتهی به خلیج و حفر چاه‌های متعدد مجاز و غیرمجاز کشاورزی در حاشیه تالاب بین‌المللی گمیشان، آرام آرام جذابیت این آبگیر را از بین برد و وسعت آن را کم و کمتر کرد.
این تالاب با ۲۰ هزار هکتار مساحت از جمله مناطق مستعد ایجاد ریزگرد است که در سال‌های گذشته شرایط وخیمی را پشت سر گذاشته و به طور تقریبی اکثر وسعت این اکوسیستم آبی خشک شده است.
هرچند تا سال‌های گذشته خشک‌شدن این تالاب و احتمال وقوع ریزگرد از این عرصه به یک دغدغه تبدیل شده بود اما وضعیت روزهای اخیر این اکوسیستم منحصربه‌فرد و شکل‌گیری نمکزارهای گسترده، نگرانی زیادی را برای علاقه‌مندان محیط زیست و دوستداران طبیعت ایجاد کرده است که در صورت کم‌تفاوتی و یا نبود نقشه راه مدون برای احیای این پهنه آبی، مخاطرات متعددی فراروی اهالی پیرامونی این زیستگاه و سایر شهرهای گلستان قرار خواهد گرفت.
شکل‌گیری و وزش بادهای نمکی علاوه بر اینکه زندگی جامعه بشری را به خطر می‌اندازد سایر فعالیت‌های اقتصادی فعال منطقه نظیر مزارع پرورش میگو و یا آبگیرهای پرورش ماهیان خاویاری را هم به مخاطره خواهد انداخت.
تالاب گمیشان در حال خشک‌شدن و تبدیل به نمکزار است
یکی از فعالان محیط زیست گلستان گفت: تالاب گمیشان از سه دهه قبل با پسروی محسوس آب مواجه شد و بخش‌های وسیعی از این آبگیر گسترده در حال خشک‌شدن است.
اراز محمد پقه اظهار کرد: با وجود آنکه مدیران و دستگاه‌های متولی شرایط این زیستگاه را مشاهده کرده و با آن آشنا بودند اما اقدام موثری برای نجات و احیای آن انجام نشد.
وی افزود: تا چند سال قبل مهمترین نگرانی اهالی منطقه شکل‌گیری کانون ریزگرد و گرد و خاک بود زیرا بافت خاک منطقه و همچنین دست‌اندازی بومیان با شخم بستر تالاب، زمینه شکل‌گیری طوفان گرد و خاک را تشدید کرده بود و در چند نوبت، طوفان گرد و خاک شدید منطقه را درنوردید.
این فعال محیط زیست گلستان ادامه داد: وضعیت روزهای اخیر تالاب گمیشان بسیار نگران کننده‌تر از ماه‌ها و سال های گذشته است چون بخش وسیعی از این آبگیر در محدوده ضلع غربی کانال ورودی آبرسان و همچنین بخش‌های شمالی واقع در سایت پرورش میگو که سال‌های قبل مملو از آب بود به نمکزار تبدیل شده است.
به گفته وی اندازه‌گیری وسعت نمکزارهای ایجاد شده در این تالاب به ادوات و ابزار مخصوص نیاز دارد اما اهالی منطقه معتقدند وسعت این نمکزارها از چند صد هکتار عبور کرده و همچنان نیز در حال افزایش است.
تلاش برای پمپاژ آب به تالاب گمیشان
فرماندار گمیشان گفت: حدود ۱۶ برنامه مداخله‌ای برای احیای تالاب گمیشان برنامه‌ریزی شده که یکی از این برنامه‌ها استقرار ایستگاه پمپاژ برای تزریق آب به این آبگیر است .
امید سلقی اظهار کرد: قرار است در محل کانال ورودی به میگوی گمیشان که وظیفه تامین آب استخرهای میگو را بر عهده دارد، یک ایستگاه پمپاژ نصب شود تا احیای اکوسیستم ۲۰ هزار هکتار ی گمیشان با سرعت بیشتری انجام گیرد.
وی بیان کرد: ایستگاه پمپاژ در قالب الکتریکال و بادی در تالاب گمیشان فعال خواهد شد و قرار است سه متر مکعب بر ثانیه آب به تالاب گمیشان تزریق کند.
فرماندار گمیشان ادامه داد: تجهیزات مورد نیاز این ایستگاه پمپاژ از سوی محیط زیست خریداری شده و تاسیسات و سازه آن توسط جهاد کشاورزی تامین خواهد گردید.
سلقی افزود: در دولت‌های گذشته به این تالاب کم توجهی شده بود اما پس از سفر اسفند ماه پارسال رییس جمهور به گلستان اعتبارات خوبی برای احیا این تالاب در نظر گرفته شد که در حال تخصیص است.
وی ادامه داد: بر اساس آخرین برآوردهای سازمان حفاظت محیط زیست لکه‌های نمکزاری به صورت پراکنده در تالاب بین‌المللی گمیشان ایجاد شده که حداکثر وسعت آن حدود ۳۰ هکتار برآورد می‌شود که نسبت به مساحت تالاب گمیشان رقم زیادی نیست.
۱۰ درصد مساحت گلستان کانون فرسایش بادی و گرد و غبار
مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان هم با تاکید بر ضرورت اجرای طرح‌های مرتبط با بیابان‌زدایی گفت: ۱۰ درصد از مساحت این استان کانون فرسایش بادی و گرد و غبار است.
محمدرضا کنعانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا به مشکلات اخیر تالاب گمیشان اشاره کرد و افزود: از مجموع مساحت ۲۰۰ هزار هکتاری گلستان، ۳ هزار هکتار آن با شدت زیاد به کانون فرسایش بادی و گرد و تبدیل شده که در بخش تالاب، مراتع و کشاورزی شهرستان گمیشان قرار دارد.
کنعانی اظهار کرد: مطالعات منبع و سرچشمه ریزگردهای گلستان نشان می‌دهد سرچشمه اصلی پدیده ریزگرد استان، خارجی و از قسمت شمال شرق استان وارد می‌شود و بخش داخلی آن نیز مربوط به فرسایش بادی است.
وی گفت: برای حل مشکلات ناشی از سرچشمه داخلی ریزگردها، برنامه جامعی تدوین شده که در شورای برنامه‌ریزی استان و همچنین ستاد ملی حفظ و احیای تالاب‌ها مورد تایید و تصویب قرار گرفت که بر آن اساس محیط زیست در بخش تالابی، منابع طبیعی در بخش مراتع و جهاد کشاورزی در بخش کشاورزی حفاظتی باید برنامه‌های خود را اجرا کنند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان گفت: در بخش تالابی، احیا و علاج‌بخشی تالاب گمیشان با ۱۸ اقدام در دستور قرار دارد که اقدام اول از هشت اولویت نخست ساخت ایستگاه پمپاژ پرتاب سه متر مکعب در ثانیه آب از سایت میگوی گمیشان به این تالاب است که تجهیزات آن فراهم شده و تا اواخر بهمن ماه وارد گلستان خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: از محل سفر استانی پارسال رییس جمهور هم ۲۵۰ میلیارد ریال در مدت سه سال برای احیای تالاب‌های گلستان مصوب شد که سال گذشته ۵۰ میلیارد ریال و امسال هم تاکنون ۲۰ میلیارد ریال از این اعتبار اختصاص یافت و با استفاده از آن بخشی از لایروبی تالاب آلاگل و اجرای طرح پمپاژ تالاب گمیشان انجام شد.
تالاب گمیشان با مساحت حدود ۲۰ هزار هکتار در حوزه شهرستان گمیشان و در فاصله ۶۰ کیلومتری شمال غرب گرگان در حاشیه شرقی دریای خزر واقع شده و افزون بر ۱۴ هزار هکتار آن منطقه شکار و صید و تیراندازی ممنوع است.
تخصیص‌ندادن حق‌آبه مناسب، کم‌شدن بارش و تبخیر آب به‌دلیل گرمای زیاد، برداشت آب برای مصارف کشاورزی از سوی جوامع محلی و صید غیرمجاز آبزیان از جمله دلایل به خطر افتادن این محیط است که چنانچه مورد رسیدگی قرار نگیرد به زودی باید شاهد خشک شدن تمام این زیستگاههای ارزشمند باشیم.
بوم سازگان‌های تالابی از مهمترین محیط‌های طبیعی برای پیشگیری از گرد و غبار، تولید محصولات شیلاتی، حفظ سطح آب مناطق کشاورزی، تولید چوب، ذخیره آب و کاهش بلایای طبیعی و به ویژه سیلاب هستند و در راستای تثبیت خطوط ساحلی، تصفیه آب، ایجاد چشم‌اندازهای زیبای طبیعی و بستر حیات گونه‌های جانوری و گیاهی جایگاه ارزشمندی دارند.
استانها گلستان ۰ نفر برچسب‌ها استان گلستان سازمان حفاظت محیط زیست دریای خزر گمیشان سفر استانی تالاب هامنبع: ایرنا
کلیدواژه: استان گلستان سازمان حفاظت محیط زیست دریای خزر گمیشان سفر استانی تالاب ها استان گلستان سازمان حفاظت محیط زیست دریای خزر گمیشان سفر استانی تالاب ها محیط زیست گلستان حفاظت محیط زیست ایستگاه پمپاژ ۲۰ هزار هکتار تالاب گمیشان فرسایش بادی تبدیل شده شکل گیری خشک شدن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۲۸۵۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درگیری دو سازمان دولتی در میانکاله
به گزارش تابناک، اجرای طرح گردشگری و طبیعت‌گردی در میانکاله و شبه‌جزیره آشوراده از ۲۵سال گذشته مطرح شد، اما اجرای این طرح بار‌ها با مخالفت کارشناسان و حامیان محیط‌زیست به تعویق افتاد. در سال ۱۳۹۷دولت وقت این طرح را آغاز کرد، اما کش و قوس میان حامیان محیط‌زیست و مدیران اجرایی استان باز هم سبب توقف این طرح شد.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم و پس از سفر استانی رئیس‌جمهور به استان گلستان و بازدید از منطقه، رئیس‌جمهور بر ضرورت رفع مشکلات پیش روی اجرای طرح طبیعت گردی آشوراده تأکید کرد و بلافاصله جلسات مستمری توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست و با همکاری دستگاه‌های مربوطه ازجمله استانداری گلستان برگزار و قرار شد اجرای هرگونه طرح گردشگری در این ذخیره‌گاه مهم زیست‌کره با هماهنگی سازمان حفاظت محیط‌زیست انجام شود.
مردادماه سال گذشته، سیزدهمین نشست کمیته ملی طبیعت‌گردی که با حضور علی‌اصغر شالبافیان، معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست و معاون حفاظت و امور اراضی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به‌عنوان اعضای کمیته ملی طبیعت‌گردی برگزار شد، موضوع پروژه طبیعت‌گردی جزیره آشوراده منطبق با معیار‌های محیط‌زیستی در محدوده ۲۲ هکتاری به‌عنوان یکی از موضوعات مهم و دارای اولویت از سوی شخص رئیس‌جمهور در سفر استانی گلستان، مطرح شد و مورد تأیید نهایی اعضا قرار گرفت. سفر رئیس قوه قضاییه استان گلستان هم دستور ویژه حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای را برای رفع جنبه‌های حقوقی و قضایی مسائل و مشکلات استان ازجمله مسئله «طرح گردشگری جزیره آشوراده» را در پی داشت و طرح گردشگری آشوراده ضمن توجه به جوانب و ملاحظات زیست‌محیطی، به لحاظ حقوقی و قضایی هم تعیین تکلیف شد.
ماجرا از چه قرار است؟
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست کشور در این باره گفت: «اداره میراث فرهنگی با مصالح ساختمانی بدون انجام هماهنگی، قصد ورود به منطقه حفاظت شده میانکاله را داشت که با ممانعت محیط‌بانان میانکاله از ورود مصالح ساختمانی به این منطقه جلوگیری و قرار شد اداره میراث فرهنگی استان گلستان پس از اخذ مجوز نسبت به ورود به میانکاله اقدام کند.»
سرهنگ جمشید محبت‌خانی افزود: «یک اثر تاریخی در منطقه حفاظت شده میانکاله قرار دارد که وظیفه حفظ و نگهداری آن برعهده میراث فرهنگی است، اما نیاز است از قبل، مجوزی برای ورود به منطقه گرفته شود؛ محیط‌بانان نیز وظیفه کنترل مجوز را دارند. دستگاه دولتی برای انجام هرگونه فعالیت عمرانی در منطقه حفاظت شده باید مجوز داشته باشد. با توجه به اینکه مسئولان میراث فرهنگی مجوز ارائه نداده بودند، محیط‌بانان میانکاله از ورود مصالح به منطقه ممانعت به عمل آوردند و با احترام از آنان خواستند که پس از اخذ مجوز نسبت به ورود مصالح به منطقه اقدام کنند.»
او ادامه داد: «برخلاف برخی مباحث مطرح شده، وقوع درگیری بین محیط‌بانان و کارکنان میراث فرهنگی به هیچ عنوان رخ نداده است بلکه بحث جزئی بین طرفین به‌وجود آمده بود که درنهایت آقای تقی‌پور، مسئول پناهگاه حیات وحش میانکاله برای بررسی بیشتر موضوع به پاسگاه دریابانی محل رفت و بعد از نیم ساعت حضور در پاسگاه، موضوع با صحبت حل و فصل و قرار شد مجوز لازم از محیط‌زیست استان گرفته و سپس وارد منطقه شوند. تأکید می‌کنم که بحث شفاهی بوده و بازداشت و درگیری رخ نداده است.»
آذرماه سال گذشته نیز انتشار تصاویر درگیری لفظی محمدجوادساروی، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان گلستان با یک محیط‌بان در جزیره آشوراده خبر ساز شده بود که واکنش مدیران سازمان حفاظت محیط زیست را به دنبال داشت.
منبع: همشهری آنلاین
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»